Αναβάσεις σε Ελλάδα, σχολές, αποστολές – ταξίδια στο εξωτερικό Η εμπειρία Για την απάντηση χρειάζεται να πάμε αρκετά πίσω… Ακόμα, ακόμα ίσως να ξεκινήσουμε από την πρώτη ανάβαση στον Όλυμπο το 1981 και τις πολλές μεταγενέστερες στο βουνό των θεών, αρκετές από αυτές μοναχικές, κάτω από όλους τους καιρούς. Περνά από όλη αυτή την κατασταλαγμένη γνώση κι εμπειρία, μέσα από αναβάσεις σε πολλά βουνά της πατρίδας μας, τις σχολές χειμερινού βουνού και αναρρίχησης, αρχαρίων και μέσου επιπέδου που οργανώθηκαν κάτω από την εποπτεία της Ε.Ο.Ο.Α (Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης). Την φοίτηση στο τμήμα συνοδών βουνού στο ΙΕΚ Καστοριάς. Την πολύτιμη εμπειρία που αποκτήθηκε από ταξίδια και αποστολές στο εξωτερικό.

• Στην Παταγονία και γενικότερα στην λατινική Αμερική το 2002, με αναβάσεις σε βουνά και πεζοπορίες σε εθνικά πάρκα εκεί.
• Σε ορειβατική αποστολή στα Ιμαλάϊα το 2003 .
• Στην Aconcagua το 2005, στις Άνδεις, την ψηλότερη κορυφή ολόκληρης της Αμερικής 6.962 μ. υψόμετρο, μοναχική, χωρίς υποστήριξη ανάβαση.
• Στο βορειοδυτικό Πακιστάν το 2006, στον Ινδοκαύκασο, σε μία εντελώς αφιλόξενη και δυσπρόσιτη περιοχή, στα σύνορα με το Αφγανιστάν, επίσημη αποστολή της ΕΟΟΑ, τεσσάρων ατόμων, σε αλπινιστικό στυλ, δηλαδή κουβαλώντας μόνοι όλα τα πράγματά μας, χωρίς υποστήριξη, προσπαθώντας να ανεβούμε στην ψηλότερη κορυφή,Tirich Mir 7.708 μ.
• Το 2008, σαράντα μέρες στην Νέα Ζηλανδία, σε πάρκα βουνά και αμέτρητες δραστηριότητες όπου μπορείς να επιλέξεις. Αυτός ο καταπληκτικός τόπος είναι από μόνος του σχολείο για όποιον έχει ανοιχτούς ορίζοντες και θέλει πραγματικά να κάνει δουλειά σημαντική και ουσίας, ο καθένας στην δική του περιοχή. Καθοριστική η επίσκεψή μου εκεί για να δώσει διέξοδο στις αναζητήσεις μου. Κι έδωσε συγκεκριμένο σχήμα σε ένα όραμα που σιγά σιγά ωρίμαζε μέσα μου. Μιας βιώσιμης προοπτικής, ενός διαφορετικού τρόπου να προσελκύεις επισκέπτες για να γνωρίσουν τα μέρη σου.
• Ακόμα και μέσα από την αποτυχημένη αποστολή στην Αλάσκα το 2009.
• Και την επιτυχημένη ανάβαση το 2010 στην ψηλότερη κορυφή της Αφρικής, το Κιλιμάντζαρο στα 5.895μ.
• Την ανάβαση στον Άτλαντα, (Toubkal 4.167 μ) στο Μαρόκο το 2012, και
• Την αποστολή το 2014 πάλι στο Πακιστάν, αυτή την φορά στο βορειοανατολικό τμήμα του σε μία διαδρομή στον παγετώνα Baltoro, έναν από τους μεγαλύτερους στον κόσμο και το πέρασμα στα 5.650 μ στην οροσειρά Karakoram (η συνέχεια των Ιμαλαΐων).

Πρακτική εφαρμογή – Πιστοποιημένα Μονοπάτια Η πρακτική εφαρμογή όλων αυτών και η αρχή, το πρώτο βήμα για να ξεκινήσει, αποτέλεσε η 1^η Πανελλήνια συνάντηση μονοπατιών, στην Βυτίνα της Αρκαδίας, μία εξέλιξη που θα δημιουργούσε ένα κοινό που κάθε χρόνο διευρύνεται κι αφορά την πεζοπορία, τα μονοπάτια και πώς αυτά μπορούν να αποτελέσουν βιώσιμη προοπτική ώστε να δώσει ζωντάνια και οικονομική ευρωστία σε τοπικές κοινωνίες.

Αφορούσε ένα μονοπάτι 75,5 χιλιομέτρων και την πιστοποίηση που έλαβε από την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πεζοπόρων (European Ramblers Association, ERA) που έχει περισσότερα από 3 εκατομμύρια μέλη σε 33 χώρες. Μάλιστα ο υπεύθυνος του μονοπατιού τότε μας είπε πως στα δύο χρόνια της πιστοποίησης είχαν 6 χιλιάδες επισκέπτες. Τι άλλο περιμένει να ακούσει κανείς για να καταλάβει πόσο ωφελεί η πιστοποίηση; Στην ουσία μιλάμε για ISO, όπως στα προϊόντα και τις υπηρεσίες. Χρειάζεται βέβαια σοβαρή δουλειά αφού πρέπει να συμπληρωθούν τα 41 κριτήρια. Εγγράφεται όμως έτσι το μονοπάτι στον κατάλογο ως κορυφαίο σε ποιότητα στην Ευρώπη, Leading Quality Trails – Best of Europe Και φυσικά η προβολή από εκεί κι έπειτα θα κάνει την μεγάλη διαφορά.

Δράσεις – δραστηριότητες – συμμετοχή της Κοιν.Σ.Επ. «Το Αέναον – neverest» στις Πανελλήνιες συναντήσεις Μονοπατιών

Ήταν το ίδιο διάστημα που ξεκινούσε η ίδρυση του συνεταιρισμού μας. Της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης «Το Αέναον – neverest» με κεντρικούς άξονες των δράσεων και δραστηριοτήτων της το Περιβάλλον, τον Πολιτισμό και την Αγροδιατροφή. Επιδιώκει δε την δημιουργία και ανάπτυξη ενός Δικτύου Μονοπατιών σε αυτούς. Από την Άνδρο, στο Μέτσοβο, την Ξάνθη, όλα πιστοποιημένα μονοπάτια όπου αντίστοιχα έγιναν η 2^η,3^η,4^η Πανελλήνιες συναντήσεις περάσαμε στην Καισαριανή η 5^η και το Πήλιο η 6^η, τον Νοέμβριο του 2023. Εκεί κατατέθηκε επίσημα το αίτημα να αναλάβει η Κοιν.Σ.Επ. «Το Αέναον – neverest» την διοργάνωση του 2025. Πιο πριν ήρθαμε σε επαφή με το Πανεπιστήμιο και την κυρία Δόμνα Μιχαήλ που τότε ήταν πρόεδρος του τμήματος Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων για να πάρουμε την θετική απάντηση στήριξης αυτής της διοργάνωσης. Το ίδιο έγινε και με τον κύριο Σαββόπουλο, (δεν είχε ακόμα αναλάβει τότε καθήκοντα αντιπεριφερειάρχη), και η απάντηση για στήριξη της διοργάνωσης ήταν επίσης θετική. Κι η απόφαση γι αυτό βγήκε στην 7^η Πανελλήνια συνάντηση μονοπατιών στα Χανιά τον Νοέμβριο που μας πέρασε.

Μέχρι τότε ο συνεταιρισμός μας διοργάνωσε:

• Εργαστήριο για μικρά παιδιά, «Messy Play with Hehe Art, Play & Therapy» που παίζουν με χρώματα, πηλό, αλεύρι και φαντασία, με παιδοψυχολόγο και κεραμίστα.
• Βιωματικά εργαστήρια στην φύση από παιδαγωγούς της Κοιν.Σ.Επ. «Παρέα του Δάσους» για διαφορετικές ηλικίες παιδιών με συμμετοχή άνω των 200 παιδιών και γονέων
• Ημερίδα στο ΚΠΕ Καστοριάς για τα μονοπάτια, με θέμα: «Συντήρηση, ανάδειξη, πιστοποίηση παλαιών και νέων πεζοπορικών διαδρομών – μοχλός τοπικής ανάπτυξης», λίγο πριν κλείσουμε με την covid, με συμμετοχή όλων των υπευθύνων έως τότε πιστοποιημένων μονοπατιών και άλλων σημαντικών ομιλητών.
• Καταγραφή ενός μονοπατιού 85 χλμ. σε κυκλική διαδρομή, που περνά από δέκα χωριά και την πόλη της Καστοριάς.
• Κατάθεση πρότασης, εδώ και 4 χρόνια, σε Περιφέρεια Δυτ. Μακεδονίας και Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς, Δήμο Καστοριάς ώστε το μονοπάτι αυτό να προχωρήσει στην διαδικασία πιστοποίησής του από την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πεζοπόρων.
• Διοργάνωση τριών αγώνων ορεινού τρεξίματος όπως προείπαμε

στην Καστοριά και δύο στον Γράμμο.

Όλα αυτά για να καταδείξουμε πόσο σημαντικό είναι το θέμα της Πιστοποίησης και πόσο μπορεί αυτή να αλλάξει τα δεδομένα σε έναν τόπο που συνεχώς φθίνει. Κι έτσι ακολουθώντας αυτή την διαδρομή φτάσαμε να δοθεί η διοργάνωση της 8^ης Πανελλήνιας συνάντησης Μονοπατιών στην Κοιν.Σ.Επ. «Το Αέναον –neverest» εδώ στην Καστοριά. Η Κοιν.Σ.Επ. «Το Αέναον –neverest» έγινε από την Κοινωνία των πολιτών και αυτούς εκπροσωπεί μέχρι σήμερα, έχει ως εκ του νόμου 5 μέλη που αποτελούν εν δυνάμει και την οργανωτική επιτροπή της διοργάνωσης. Συμπληρώνεται και από την ομάδα των προηγούμενων διοργανωτών που με την εμπειρία τους θα διευκολύνουν την επίλυση δύσκολων ζητημάτων που μπορούν να προκύψουν. Πλαισιωμένη φυσικά με όλους τους εθελοντές που θέλουν να βοηθήσουν στα πολλά πρακτικά θέματα που χρειάζεται να αντιμετωπιστούν για να υπάρξει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Από την φιλοξενία των ομιλητών (διαμονή, γεύματα), το catering στην διάρκεια του συνεδρίου, τις πεζοπορίες που θα πραγματοποιηθούν και στις τρεις περιοχές φυσικού ενδιαφέροντος του νομού, στην Καστοριά, τον Γράμμο και τα Όντρια, σε μονοπάτια που προτείνονται για πιστοποίηση, την μουσικοχορευτική βραδιά που θα κλείσει τις εργασίες του συνεδρίου, (θέλουμε να αποτελέσει γιορτή όλων των ανθρώπων που θα παραβρεθούν), έως και τα πιο απλά π.χ. την προσφορά νερού σε κάθε ομιλητή.

Ήδη από τις αρχές Δεκεμβρίου 2024 εθελοντικά συνεχίζουμε τον καθαρισμό του μονοπατιού που προτάθηκε για πιστοποίηση κι αφορά την κυκλική διαδρομή 85 χιλιομέτρων από Καστοριά – παλιά Λεύκη – Κορομηλιά – Ν.Οικισμός (Γάβρος ) –Κρανιώνας – Μαυρόκαμπος – αγ.Αντώνιος – Σιδηροχώρι – Κεφαλάρι – Απόσκεπος – Καστοριά και Δισπηλιό. Συνεχίζουμε έχοντας στόχο να ετοιμαστεί μέχρι τον Οκτώβριο που θα πραγματοποιηθεί η 8^η Πανελλήνια συνάντηση μονοπατιών ώστε να παρουσιαστεί εκεί.

Έχουμε μπροστά μας μία πραγματική πρόκληση που συμβαίνει άπαξ. Οι πανελλήνιες συναντήσεις γίνονται σε διαφορετική περιοχή κάθε φορά ώστε όλοι να έχουν την δυνατότητα να προβάλουν τα μέρη τους. Άρα δεν θα ξαναγίνει εδώ. Μπορούμε, εάν οργανωθεί με τον καλύτερο τρόπο, να ξεπεράσουμε τους διακόσιους συμμετέχοντες. Η Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς, ο Δήμος Καστοριάς, η Εταιρεία τουρισμού Δυτ. Μακεδονίας και το Πανεπιστήμιο στηρίζουν αυτή την προσπάθεια ως συνδιοργανωτές. Κοντά μας και οι Δήμοι Άργους Ορεστικού και Νεστορίου, το τοπικό γραφείο του Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ και το Επιμελητήριο Καστοριάς. Όλοι αυτοί αποτελούμε την οργανωτική επιτροπή της διοργάνωσης. Είναι μεγάλη ευκαιρία να κάνουμε σοβαρή δουλειά που να μείνει. Καλούμε όσες κι όσους θέλουν να βοηθήσουν να βρεθούν δίπλα μας. Δύναμή μας είναι η απόφαση να δείξουμε τα καλύτερα μέρη του τόπου μας. Όσο περισσότεροι τόσο πιο ισχυρή η θέληση. Η 8^η Πανελλήνια συνάντηση Μονοπατιών γίνεται για εμάς και τα παιδιά μας, γι’ αυτούς που θα περπατήσουν, θα αγαπήσουν και θα φροντίσουν τα μονοπάτια μας, γιατί η φύση ουσιαστικά είναι κάτι που το έχουμε δανειστεί από τα παιδιά μας και πρέπει να την παραδώσουμε καλύτερη.

Νικόλας Μερτζανίδης

Πρόεδρος της Κοιν.Σ.Επ. «Το Αέναον –neverest»

(Δίκτυο Μονοπατιών)